Robert van Gulik

Robert van Gulik

Robert Hans van Gulik (Zutphen, 9 augustus 1910 – Den Haag, 24 september 1967) was een Nederlandse sinoloog, diplomaat en auteuren illustrator van onder andere de Rechter Tie-misdaadromans.

Biografie

Robert van Gulik

Robert van Gulik bracht een groot deel van zijn jeugd door in Soerabaja en Batavia in het toenmalige Nederlands-Indië. Na terugkeer in Nederland ging hij naar het gymnasium in Nijmegen, waar zijn belangstelling voor vreemde talen en culturen werd aangewakkerd.

Hij studeerde Sanskriet, Chinees en Japans, eerst aan de Universiteit Leiden en later aan de Universiteit Utrecht. In 1935 promoveerde hij cum laude op een proefschrift over Hayagrīva, Hayagrīva, the Mantrayānic Aspect of Horse-Cult in China and Japan.

In 1935 in dienst getreden van het Ministerie van Buitenlandse Zaken maakte hij als diplomaat snel carrière. Hij woonde en werkte in onder andere China, India en Libanon. In 1958 werd hij ambassadeur in Kuala Lumpur en in 1965 volgde zijn benoeming tot ambassadeur te Tokio.

Hij publiceerde over Chinese inktstenen, schilderkunst, muziek en de gibbon. Zelf beoefende hij de Chinese kalligrafie en speelde hij de guqin, de qin (琴). Van zijn wetenschappelijke werken werden zijn studies van het seksuele gedrag in de Chinese oudheid het meest bekend. Zijn wetenschappelijke bijdragen werden erkend door zijn benoeming tot lid van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW), en een hoogleraarschap te Kuala Lumpur.

Dr. Van Guliks bekendste werken zijn echter de zestien Rechter Tie detectives. Deze werden door hem eerst in het Engels geschreven en later door hemzelf naar het Nederlands bewerkt. Ook illustreerde hij deze verhalen zelf met eigen tekeningen in Chinese stijl. Rechter Tie is een historische figuur die leefde in de Tang-dynastie. In de 18e eeuw is al over hem gepubliceerd, Dee Goong An (letterlijk: zaken van Rechter Tie), door Van Gulik ten dele vertaald als Dee Goong An, an Ancient Chinese Detective Story.

Robert van Gulik vertaalde later een van de verhalen uit Dee Goong An in het Nederlands (De vergiftigde bruid). Daarna spoorde hij bekende detectiveschrijvers aan om verhalen over Rechter Tie te maken. Toen hij niemand daartoe bereid kon vinden, schreef hij zelf een serie.

Van Guliks boeken beschrijven het leven in het China van Rechter Tie tot in de fijnste details.

Van Gulik stierf op 57-jarige leeftijd in Den Haag aan longkanker. Hij was op dat moment ambassadeur van Nederland in Japan.

Straatnaam

In de gemeente Zutphen is in de wijk Leesten een laan naar hem genoemd, de Robert van Guliklaan.

Bibliografie

Wetenschap

Onder meer

An English-Blackfoot Vocabulary based on material from the Southern Peigans (Verhandelingen der Kon. Academie van Wetenschappen, Afd. Letterkunde, deel XXIX, no. 4 Amsterdam, 1930). (met C.C. Uhlenbeck).
A Blackfoot-English Vocabulary (Verhandelingen der Kon. Academie van Wetenschappen, Afd. Letterkunde, deel XXXIII, no. 2, Amsterdam, 1934). (met C.C. Uhlenbeck).
Hayagriva. The Mantrayanic aspect of horse-cult in China and Japan, 1935
The Lore of the Chinese lute; an essay in ch'in ideology (Monumenta Nipponica Monographs, vol. 3, Sophia University Tokyo, 1941).
Dee Goong An, Three murder cases solved by Judge Dee; vertaald uit het Chinees door Van Gulik (Toppan Printing Co., Tokyo, 1949)
Pi-hsi t'u k'ao, Erotic Colour Prints of the Ming Period, with an essay on Chinese sex life from the Han to the Ch'ing dynasty, B.C. 206-A.D. 1644 (in eigen beheer, Tokyo, 1951).
The Chinese Maze-Murders, 1956
Chinese pictorial art as viewed by the connoisseur (Istituto Italiano per il Medio ed Estrema Oriente, Rome, 1958)
Sexual Life in Ancient China. A preliminary survey of Chinese sex and society from ca. 1500 B.C. till 1644 A.D. (Brill, Leiden, 1961). In 2003 is een herdruk verschenen met een nieuwe inleiding en bibliografie door Paul R. Goldin, ISBN 90-04-12601-5.
The gibbon in China. An essay in Chinese animal lore (Brill, Leiden, 1967)

Rechter Tie-romans

Huwelijk met Shui Shifang
(Chongqing, 1943)

Onder veel meer

Labyrint in Lan-fang/Labyrinth in Lang-Fang, 1956,1957
Klokken van Kao-Yang/The Chinese Bell Murders, 1958
Fantoom in Foe-lai, 1958 (1962)
Het Chinese lakscherm, 1958/The Lacquer Screen, 1962
Nagels in Ning-tsjo, 1959
Meer van Mien-yuan, 1959 (1962)
Zes zaken voor Rechter Tie, 1961
Het rode paviljoen/The Red Pavilion, 1961
De parel van de keizer/The emperor's Pearl, 1963
De nacht van de tijger, 1963
Het spookklooster, 1963
Vier vingers (boekenweekgeschenk 1964)
Moord in Canton/Murder in Canton, 1964
Het wilgenpatroon, 1966
Halssnoer en kalebas, 1967
Moord op het maanfeest, 1968 (1969)
Het spook in de tempel, 1968 (1971)
Vijf gelukbrengende wolken, 1969
De vergiftigde bruid, 1982 (1983)

Overige fictie

Een gegeven dag, een Amsterdams mysterie (Van Hoeve, 's-Gravenhage, 1963)

Biografieën

Wetering, Janwillem van de, Robert van Gulik. Zijn leven, zijn werk. Amsterdam (Loeb) 1989, ISBN 90-6213-899-3

Vertaling van Janwillem van de Wetering, Robert van Gulik. His Life His Work, Miami Beach (McMillan Publications) 1987, ISBN 09-6099-868-3, herdrukt in 1998 (New York Soho Press, Inc.) ISBN 15-6947-124-X

Barkman, C.D. en H. de Vries-van der Hoeven, Een man van drie levens. Biografie van diplomaat/schrijver/geleerde Robert van Gulik, Amsterdam (Forum) 1993, ISBN 90-225-1650-4.
Huysmans, M. (red.), Robert van Gulik 1910-2010, Zeeland NB (Boekerij De Graspeel) 2010, ISBN 978-94-90971-01-4

Over Robert van Gulik en Prof. C. C. Uhlenbeck

Eggermont-Molenaar, Mary, with contributions of Alice Kehoe, Inge Genee and Klaas van Berkel. Montana 1911, A Professor and his Wife among the Blackfeet. Calgary: University of Calgary Press. Lincoln: University of Nevada Press, 2005.

Klik hier om terug naar pagina bekende personen te gaan.