Op deze pagina staan de objecten in/aan de Duivelsberg en de Oude Kleefsebaan in Berg en Dal (dorp):
Klik op het item wat u wilt zien voor directe toegang of scroll door alle artikelen van deze straat. Via het balletje met pijl rechts onderaan komt u hier weer terug (browsers in Windows).
Klik hier of op een onderstaande foto om terug te gaan naar de pagina Berg en Dal.
Het bevindt zich aan de gelijknamige weg op een heuvel: De Duivelsberg (Duits: Wylerberg of Teufelsberg), een natuurreservaat in de gemeente Berg en Dal, aan de grens met Duitsland. De 75,9 meter hoge heuvel is gelegen op de stuwwal ten oosten van Nijmegen, tussen Berg en Dal, Beek en de Nederlands-Duitse grens. Het natuurgebied De Duivelsberg beslaat ongeveer 125 hectare en is voornamelijk begroeid met loofbomen, vooral met de tamme kastanje. Het wordt beheerd door Staatsbosbeheer.
De heuvel behoorde tot 1949 tot het Duitse dorpje Wyler in de gemeente Kranenburg. De Duitse naam Wylerberg is afgeleid van de naam van dit dorp. Vanaf de berg heeft men een goed uitzicht over de "De Duffelt", de Duitse streek tussen Nijmegen en Kleef. De naam Duivelsberg zou afgeleid zijn van Duffelsberg. In de Middeleeuwen lag op de heuvel de burcht Mergelp.
In de Tweede Wereldoorlog streden Amerikaanse luchtlandingstroepen voor het bezit en het behoud van heuvel 75.9 tijdens de Operatie Market Garden.
Na de Tweede Wereldoorlog behoorde dat gebied, inclusief een deel van het huidige Beek en een deel van het Wylermeer tot de vele kleine gebieden die Nederland op 23 april 1949 ten koste van Duitsland annexeerde. In tegenstelling tot de andere gebieden werd de Duivelsberg e.o. op 1 augustus 1963 niet teruggegeven aan Duitsland, maar bleef het Nederlands grondgebied.
De toenmalige Duitse "Bundeskanzler" Konrad Adenauer had gedreigd geen snel- en spoorwegen (meer) naar Nederland te bouwen en grove tolheffing op de Rijn in te voeren als Nederland die gebieden niet terug zou geven. Daarmee zou alle vervoer van en naar Rotterdam niet mee kunnen groeien.
De "Autobahnen" zijn er gekomen, de treinverbindingen ook, de Rijn is nog steeds tolvrij en Rotterdam is uitgegroeid tot de grootste zeehaven van Europa. Maar de Duivelsberg is nog steeds Nederlands grondgebied...
De politicus Marinus van der Goes van Naters, woonachtig in Nijmegen, zou er tijdens de onderhandelingen met Duitsland bij de betrokken politici op hebben aangedrongen om het natuurgebied Nederlands te laten blijven, om milieutechnische redenen i.v.m. afwatering vanuit Groesbeek e.d.
Een belangrijk deel van De Duivelsberg behoorde, via vererving, vanaf 1906 toe aan Marie Schuster-Hiby. In 1965 verkocht de familie Schuster-Hiby het gebied aan de Staat der Nederlanden.
Het Pieterpad en Rivierenpad (voorheen: Lingepad) lopen over de Duivelsberg.
Het gebouw op de foto is naar alle waarschijnlijkheid een oude rustieke boerderij geweest, gebouwd toen het nog Duits gebied was. Bouwjaar en andere bijzonderheden zijn nauwelijks bekend. Het lijkt er op dat in Duitse archieven geen plek meer is voor de Teufelsberg. Het pand is dan ook verstoken van iedere registratie in enig monumentenregister, zowel in Duitsland maar ook in Nederland. Andere gegevens zijn er ook niet meer.
datum foto: 8 april 2016
bron foto: Paul Marsman©
Dit staat aan begin van de Oude Kleefsebaan te Berg en Dal, direct na binnenkomst van die gemeente, geheel aan het zicht van de openbare weg onttrokken.
Een donkerrood bakstenen onderkelderd complex bestaande uit een voorhuis met hoofdingang, ontvangkamer en kapel en een achterhuis met slotklooster, onder schilddaken. De benedenverdieping herbergt gemeenschappelijke ruimtes, de eerste verdieping cellen voor de zusters en de tweede verdieping ateliers voor vervaardiging/verfraaiing en reparatie van paramenten. Een van de boogvormige portieken is verloren gegaan in 1982, andere opvallende details zijn de spinvensters en de vooruitspringende gevelafsluitingen. Gelegen in een tuin met de as op de voordeur, waarin een Mariagrot en een kerkhofje met kruisbeeld uit 1898, afkomstig uit het klooster van de zusters Dominicanessen van Venlo.
Bouwjaar: 1928
Architect: C.M.F.H. Estourgie
Bouwstijl: expressionisme met kenmerken van de Amsterdamse School
Dit gebouw was oorspronkelijk het slotklooster, gebouwd voor de Zusters van het Gezelschap der Dochters van Jezus Heilig Hart. Deze congregatie verliet het pand in 1980, waarna het in gebruik werd genomen door de zusters Dominicanessen van Venlo, die de naam veranderden in “Mariadal.”
Momenteel doet het complex dienst als provincialaat van de Orde der Dominicanen Nederland.
Het is een gemeentelijk monument.
datum foto: 25-03-2017
bron foto: Paul Marsman©
Klik hier voor: "kerkelijke objecten, herdenkingsmonumenten en kerkhoven of op de foto voor de gebiedspagina.
Aan de Oude Kleefsebaan te Berg en Dal op de hoek met de Kwakkenberglaan staat dit kruisbeeld in architecturale compositie.
Het is een stenen beeld op houten kruis bevestigd tegen een kolom van rode baksteen, die aan de bovenzijde rondbogig eindigt en rondom loopt in een rollaag. De kolom staat op een V-vormige keermuur van gele baksteen die aan beide zijden eindigt in een halfronde bloembak. Voor de kolom een halfronde gemetselde tafel met zes traptreden.
Het geheel staat in een twee treden hoog gemetseld perk in de vorm van een afgeronde driehoek dat omgeven is door fraai vormgegeven hekwerk (zie foto hier rechtsonder).
Bouwjaar: 1928
Architect: vermoedelijk C.M.F.H. Estourgie
Bouwstijl: expressionisme
Dit monumentje met park kent zijn ontstaan als onderdeel van het erachter gelegen kloostercomplex Mariadal (zie elders in deze groep).
Oorspronkelijk stond hier het beeld 'Christus Koning,' welke nu bij de Onze Lieve Vrouw van het Heilig Hartkerk in Berg en dal staat, even verderop aan de Oude Kleefsebaan (zie foto hier links).
Kruisbeeld, parkje en hek is een gemeentelijk monument.
datum foto's: 25-03-2017
bron foto's: paul Marsman©
Klik hier voor: "kerkelijke objecten, herdenkingsmonumenten en kerkhoven of op de foto voor de gebiedspagina.
Onze lieve vrouw van het Heilig Hartkerk
De Rooms Katholieke kerk Onze Lieve Vrouw van het Heilig Hart aan de Oude Kleefsebaan te Berg en Dal.
De architect Jan Strik uit Boxtel, ontwierp in de 60er jaren van de vorige eeuw, in de ogen van Pastoor van Helvoirt en het kerkbestuur, een juweel van een kerk voor ongeveer 650 bezoekers. Wel was hij afhankelijk van een bepaald budget. Overeenkomstig de bedoeling van het kerkbestuur is het een kerkgebouw geworden dat allereerst de menselijke ontmoeting rond de eucharistieviering wilde laten prevaleren. Hieronder leest u hoe de architect Jan Strik zijn opdracht destijds heeft verwoord en uitgevoerd.
De opdracht was een kerkgebouw te ontwerpen voor ongeveer 600 personen, dat een sfeer heeft van menselijke ontmoeting, een pastorie (zie 1e reactie) en enkele ruimten waarin diverse activiteiten van de gemeenschap kunnen plaatsvinden. Het fraaie bouwterrein dat voor het complex beschikbaar was, is geheel geaccidenteerd en begroeid met majestueuze bomen, die allen zijn behouden. De hoofdelementen van het complexzijn: het kerkgebouw en de pastorie, verbonden door een lage strook waarin zijn ondergebracht de sacristie en de ruimten voor diverse activiteiten.
De sfeer van menselijke ontmoeting is buiten uitgedrukt door de wijze van benadering van het complex en door de vorm en maten van de bouwmassa’s, die daarom laag zijn gehouden en daardoor een tegenstelling vormen met de hoog opgaande bomen. Vanaf de Oude Kleefsebaan komt men via een brede trap, gemarkeerd door een klokkenstoel op een laag ommuurd en verhoogd atrium. Deze ontmoetingsplaats is verhard, waarin vakken groen.
Vanaf het atrium worden kerk en pastorie betreden. De hoofdingang van de kerk geeft tevens toegang tot de sacristie en de crêche, waarin tijdens de diensten de kleintjes kunnen worden ondergebracht. De sfeer van menselijke ontmoeting in het kerkgebouw is uitgedrukt door het hanteren van maten die op de mensen van toepassing zijn, zonder te streven naar het scheppen van monumentale ruimte.
Ook kleinere groepen gelovigen kunnen, in een bijna huiselijke sfeer, gezamenlijk het Heilig Offer vieren. De mogelijkheid bestaat daartoe doordat in het centrum van de ruimte het meubilair is opgesteld op een wijze die uitnodigt "tot het aan tafel gaan."
Sfeerbepalend is vooral het lage plafond, dat waar het offer gevierd wordt, is opgelicht. Van buiten vormt dit een plastische aanduiding van deze belangrijke plaats.
Op de tweede foto de bijbehorende pastorie.
Dit kerkcomplex is (nog) niet opgenomen in een monumentenregister.
datum foto's: 25-03-2017
bron foto's: Paul Marsman©
Klik hier voor: "kerkelijke objecten, herdenkingsmonumenten en kerkhoven of op de foto voor de gebiedspagina.
