Overbetuwe Gemeente in Nederland
(Details) (Details)
Situering
Provincie	Gelderland
Coördinaten	51° 52′ NB, 5° 51′ OL
Algemeen
Oppervlakte	115,08 km²
- land	109,36 km²
- water	5,72 km²
Inwoners (30 april 2017)	47.349 (433 inw./km²)
Bestuurs-centrum	Elst
Belangrijke verkeersaders	A15 A50  A325
Politiek
Burgemeester	A.S.F. (Toon) van Asseldonk
Economie
Gemiddeld  inkomen  (2012)	€ 37.300 per huishouden
WOZ-waarde  (gem. 2014)	€ 235.000
WW-uitkeringen  (2014)	42 per 1000 inw.
Overig
Postcode(s)	6660-6662, 6665-6666, 6668, 6670-6678
Netnummer(s)	026, 0481, 0488
CBS-code	1734
Amsterdamse code	11188
Website	www.overbetuwe.nl

Overbetuwe is een gemeente ten noorden en noordwesten van Nijmegen. De gemeente telt 46.828 inwoners en heeft een oppervlakte van 115 km² (waarvan 3,93 km² water). De gemeente vormt samen met de oostelijker gelegen gemeente Lingewaard de streek Over-Betuwe. Op 1 januari 2001 is de gemeente ontstaan uit de samenvoeging van de gemeenten Elst, Heteren en Valburg. Naast het gemeentehuis in Elst is er een gemeentevestiging in Andelst, wat vroeger het gemeentehuis van Valburg was. De gemeente maakte tot 1 januari 2015 deel uit van de Stadsregio Arnhem Nijmegen en vanaf 2016 van het Gemeenschappelijk Orgaan (GO) regio Arnhem-Nijmegen.

Gemeentedelen   

Overbetuwe kent een aantal gemeentedelen. Onderstaande cijfers geven zowel het inwoneraantal in de plaats zelf, als in het bijbehorende buitengebied, op 1 januari 2015 aan.

In de buitengebieden liggen de buurtschappen en gehuchten: Aam, Bredelaar, Eimeren, Herveld-Noord, Herveld-Zuid, Indoornik, Keulse Kamp, Lakemond, Leedjes, Lijnden, Loenen, Merm, Raayen, Reeth, Snodenhoek en Wolferen. 

Gemeenteraad   

De gemeenteraad van Overbetuwe bestaat uit 29 zetels. Hieronder staat de samenstelling van de gemeenteraad sinds 2000:

• Over-Betuwe Lokaal en Dorpslijst Elst gingen in 2006 op in Gemeentebelangen
• De Partij van de Arbeid had in 2006 een gemeenschappelijke lijst met GroenLinks.

College van burgemeester en wethouders en portefeuilleverdeling   

Burgemeester:
A.S.F. (Toon) van Asseldonk

• Openbare orde en Veiligheid (VGGM)
• Economische Zaken
• Communicatie
• Personeel & Organisatie
• Bestuurlijke zaken en Representatie
• Juridische Zaken en Coördinatie Handhaving
• Regionale samenwerking

Wethouders:
J.A.M. (Jan) van Baal, CDA

• Ruimtelijke en Landschappelijke Ontwikkeling
• Openbare Ruimte (inclusief Buitendienst)
• Bouwen en Wonen (incl. visie woonfuncties op bedrijventerreinen)
• Infrastructuur (inclusief Rijkswegen, A15, A50, Tangenten)

W.H. (Wijnte) Hol, CDA

• Financiën en Belastingen
• Bedrijfsvoering
• Gemeentelijk Vastgoed en Huisvesting
• Organisatie Evenementen (onder andere Paardenmarkt en Markten)
• Recreatie & Toerisme
• Bedrijventerreinen
• Grondzaken

R. (Ron) van Hoeven, D66

• Onderwijs en Opvoeding (inclusief Leerlingenvervoer)
• Maatschappelijke voorzieningen en Kernteams
• Decentralisatie: WMO en AWBZ alsmede transitie Jeugdzorg
• Coördinerend wethouder Decentralisaties
• Volksgezondheid
• Kunst, Cultuur, Erfgoed (onder andere Monumenten, Theater, Musea en Molens)
• Doelgroepenvervoer

B.A. (Ben) Ross, D66

• Duurzaamheid en Milieu
• Sport
• Kernenbeleid
• Participatie
• Mobiliteit

De wethouders zijn benoemd voor de periode 2014 tot en met 2018.   

Lijst van burgemeesters van Overbetuwe   

Partnergemeenten   

•  Boleszkowice (Polen)
•  Usingen (Duitsland)
•  Zülpich (Duitsland)

Aangrenzende gemeenten   

Aangrenzende gemeenten
Wageningen	Renkum	Arnhem
Neder-Betuwe		Lingewaard
	Beuningen	Nijmegen

Vlag van de gemeente Overbetuwe

De vlag van Overbetuwe is sinds 29 januari 2002 de gemeentelijke vlag van de Gelderse gemeente Overbetuwe.

De vlag heeft een gele achtergrond. In de broek is een rood kasteel afgebeeld, terwijl in de vlucht bloksgewijs een rivierachtig figuur is opgenomen. De kleuren en het kasteel zijn afgeleid van het gemeentewapen.

Verwante afbeeldingen   

• 

  Wapen van Overbetuwe

Het wapen van Overbetuwe is het wapen van de gemeente Overbetuwe. Het is een gedeeld wapen dat de voormalige gemeenten Hemmen, Elsten Heteren symboliseert. De beschrijving luidt:

"Gedeeld; I geschaakt van azuur en goud in tien rijen, elk van vier vakken, en een vrijkwartier van hermelijn, dat drie rijen blokken, elk van twee vakken, bedekt; II in goud een burcht van keel, geopend en verlicht van het veld; in een hartschild van goud een boot van sabel, waarin een dakvormige doodkist van natuurlijke kleur met een kruis van sabel op het deksel, drijvende op een stromend water, golvend gedwarsbalkt van vijf stukken, azuur en zilver. Het schild gedekt met een gouden kroon van drie bladeren en twee parels."

Geschiedenis   

Op 1 januari 2001 werden de voormalige gemeenten Elst, Heteren en Valburg samengevoegd. Er moest dus een gemeentewapen worden ontworpen voor de nieuwe gemeente. De drie gemeenten moesten vertegenwoordigd worden op het wapen. Op de (heraldisch) rechterhelft staat een blauw-geel schaakveld met een vrijkwartier in hermelijn. Dit is het wapen van de voormalige gemeente Hemmen. Hemmen maakte tot 2001 deel uit van de voormalige gemeente Valburg. De (heraldisch) linkerhelft verwijst naar verdwenen kastelen in Heteren, de Nijburg en de Roode Toren. Het hartschild bestaat uit het wapen van Elst, echter zonder de Gelderse leeuw en het kruis van Sticht Utrecht. Het wapen werd verleend bij Koninklijk Besluit op 28 november 2001.

Verwante wapens   

• 

  Wapen van Hemmen

 
• 

  Wapen van Elst

 
• 

  Wapen van Heteren

Met de streek Over-Betuwe wordt dat deel van het Gelderse rivierengebied de Betuwe aangeduid dat in het noorden wordt begrensd door de rivier de Nederrijn, in het zuiden door de rivier de Waal en in het oosten door het Pannerdens Kanaal (een voortzetting van de Rijn).

De Over-Betuwe ligt in het zuiden van de provincie Gelderland en gaat in westelijke richting over in de Neder-Betuwe. Grote steden in de nabijheid zijn Arnhem en Nijmegen. Bekende plaatsen in deze streek zijn Elst, Huissen en Lent. Het is deels een niet druk bevolkte, landelijke streek met veel fruitteelt, en deels een meer verstedelijkt gebied tussen Arnhem en Nijmegen, met de Waalsprong, Arnhem-Zuid, Elst en Huissen.

Op 1 januari 2001 is door samenvoeging van de gemeenten Elst, Heteren en Valburg de gemeente Overbetuwe ontstaan, deze beslaat het westelijk deel van de oppervlakte van het gebied Over-Betuwe. Het oostelijke deel wordt gevormd door de gemeente Lingewaard, die op 1 januari 2001 is ontstaan door samenvoeging van de voormalige gemeenten Huissen, Bemmel en Gendt. 

Klik hier om terug te gaan naar de startpagina van aangrenzende gebieden.    

   
   
   
   
Slijk-Ewijk   

Slijk-Ewijk Plaats in Nederland
Situering
Provincie	Gelderland
Gemeente	Overbetuwe
Coördinaten	51° 53′ NB, 5° 47′ OL
Algemeen
Inwoners (2015)	479
Overig
Postcode	6677
Netnummer	0481

Hervormde kerk

Landgoed Loenen

Slijk-Ewijk is een dorp in de Nederlandse gemeente Overbetuwe, gelegen in de provincie Gelderland.

De oudste vermelding, Euuci Silec, (Eeuwig Slijk), stamt uit het jaar 855. Rond 1900 vormde het een 'bruisend' dorp met bijna 600 inwoners en enige tabaksindustrie. Tot 1933 telde het ook twee basisscholen. Momenteel bevindt zich er alleen nog een dorpshuis.

In het dorp staat een witte Hervormde Kerk, een deels gotisch monument uit de 15de eeuw.

MTC   

Er zijn plannen geweest om bij Slijk-Ewijk een grote containerhaven te bouwen aan de Waal: het MTC (Multimodaal Transport Centrum). Deze moest aansluiten op de Betuweroute. Na hevig protest, o.a. vanuit de milieubeweging worden in 2002 uiteindelijk de plannen door de Raad van State verworpen en in 2004 wordt besloten om volledig af te zien van het MTC.

Landgoed Loenen en Boerderij De Danenburg   

Buiten het dorp staat landgoed Loenen met, op het landgoed, een huis uit ongeveer 1825 dat gedurende 150 jaar lang werd bewoond door de baronnenfamilie Van Boetzelaer en sinds 2003 in handen is van Staatsbosbeheer. Hiervoor stond er sinds de Late Middeleeuwen een kasteel, dat echter bij een dijkdoorbraak rond 1820 volledig werd weggespoeld, hetgeen nog terug te zien is aan een kolk buiten de Waaldijk.

Ten oosten van Slijk-Ewijk ligt de herenboerderij De Danenburg(h) of Danenberg. Deze werd in de 11e eeuw als versterkte boerenstede tegen de vikingen gebruikt. Er bevond zich ook een gracht rondom dit gebouw, dat ook wel als kasteel werd genoemd. In de 19e eeuw trok de tweede burgemeester van Valburg Derk Gaijmans in het pand om het te gebruiken als woonhuis en een lokaal als gemeentehuis. In 1847 werd hier een eind aan gemaakt en werden de gemeentevergaderingen verplaatst naar het café van Valburg. Het pand verkeerde toen in slechte staat en ook de burgemeester vertrok. Niet veel later werd het gebouw door brand verwoest. Er werd daarop een nieuwe boerderij gebouwd, maar ook deze brandde af. Eind 19e eeuw werd de huidige boerderij gebouwd. In 1995 poogde de gemeenteraad van Valburg het pand op de monumentenlijst te krijgen, maar de eigenaar weigerde en de Raad van State wees het af. In die tijd speelde de dreiging van het MTC, waarvoor een haven moest worden aangelegd op deze plek. Het MTC verdween in 2002 echter van de plantafel en de milieubeweging wist te bedingen dat het gebied open bleef. Het nog op te leveren Landschapspark De Danenberg, dat ter compensatie voor het Betuws Bedrijvenpark wordt aangelegd, is naar de boerderij vernoemd.

Trivia   

Amerikaanse soldaten, betrokken bij de Operatie Market Garden, hadden grote moeite met de uitspraak van de naam van dit dorp (de ij klank is onbekend in het Engels). Ze noemen het maar Slicky Wicky.  

---

---

   
    
   
   
Oosterhout (Overbetuwe)   

Oosterhout Plaats in Nederland
Situering
Provincie	Gelderland
Gemeente	Overbetuwe
Coördinaten	51° 53′ NB, 5° 50′ OL
Algemeen
Oppervlakte	9,67 km2 km²
Inwoners (2015)	2237
Overig
Postcode	6678
Netnummer	0481

Sint-Leonarduskerk

Oosterhout is een dorp in de gemeente Overbetuwe, dat grenst aan de gelijknamige wijk in de gemeente Nijmegen. 

Geschiedenis   

Het (oorspronkelijke) dorp Oosterhout is ontstaan in de vroege middeleeuwen op een stroomrug, een oude rivieroever van de Waal. In 1809 en 1820 werd Oosterhout getroffen door dijkdoorbraken, waarna de huidige dorpskern opnieuw, ditmaal in noordelijke richting, opgebouwd werd, ter hoogte van de huidige dorpsstraat.

Oosterhout is een typisch, Betuws agrarisch dorp. De vruchtbare hoger gelegen stroomruggronden zijn van oudsher uitstekend geschikt voor akkerbouw, weidebouw en fruitteelt. De laaggelegen, natte komgebieden waren in gebruik als kruidenrijke hooilanden en als weide. In de 17e eeuw kwam de tabaksteelt in zwang.

In de tweede helft van de 19e eeuw nam de fruitteelt in de Betuwe en dus ook in Oosterhout een grote vlucht. Vele akkers op de vruchtbare stroomruggen maakten plaats voor hoogstamboomgaarden. De industrie speelde hier op in. In Oosterhout verscheen in 1868 nabij de Altena een kroetfabriek (appelstroop) van Van Woerkom. Daarna kwam aan de Dorpsstraat achter de Ceciliahof (Dorpsstraat 19) een jamfabriek (BATO) tot stand. De fabriek bleef tot 1975 (20e eeuw) in bedrijf. Daarna is op dit terrein nieuwbouw gepleegd.

Oosterhout hoorde van 1871 tot en met 2001 bij de gemeente Valburg. Na de herindeling is het dorp opgegaan in de heringedeeldegemeente Overbetuwe.

Dijkdoorbraken   

In de 15e eeuw begon de zogenaamde Kleine IJstijd (circa 1430), die tot circa 1820 zou duren. Strenge winters maakten de kans op dijkdoorbraken groter. Op 15 januari 1809 brak de Oosterhoutse Waaldijk als gevolg van ijsgang in de rivier bij huis Waaijenstein door. Het ijs zette zich vast bij Dodewaard, waarna het waterpeil bovenstrooms in korte tijd enorm opliep. De doorbraak veroorzaakte een gat in de dijk van circa 140 meter met daarachter een enorme kolk, waarin huis Waaijenstein in zijn geheel verdween. Ook het wiel uit 1651 werd in de Waaijensteinkolk opgenomen. Daarachter kwam een dik pakket overslaggronden tot stand. Van het oorspronkelijke Huis Oosterhout is vrijwel niets over.

Op 23 januari 1820 bezweek de Oosterhoutse dijk opnieuw op meerdere plaatsen onder invloed van kruiend ijs. Tegenover het inmiddels herbouwde huis Oosterhout brak de oude omringdijk van 1682 door. Er ontstond een reusachtig wiel, waarin het oude wiel van 1682 werd opgenomen. De kolk kreeg de naam van Evert Verburgt, eigenaar van een boerderij aan de Groenestraat (De Zandhoek). Het Huis Oosterhout werd wederom onherstelbaar beschadigd. Dertig jaar later zou even ten noorden van de oorspronkelijke plaats een nieuw adellijk huis verrijzen.

Huis Oosterhout tijdens de watersnood van 1820.

Ook ten westen van de oude Dorpsstraat spoelde de Waaldijk over een grote afstand weg, waarbij twee langgerekte wielen ontstonden. Ze staan met elkaar in verbinding via de smalle strang, die op de kaart van De Man is weergegeven. Het wiel kreeg de naam Zandkolk. Bij de doorbraak ontstond ook het kleine Smitskolkje, ten noordwesten van de Zandkolk. Het kolkje werd in het kader van de dijkverzwaring in 1982 gedempt. Vele huizen aan de Dorpsstraat en Dijkstraat werden door het kolkende overstromingswater en het kruiende ijs meegesleurd of zwaar beschadigd. Er kwamen negen mensen om en van de 65 woningen die het dorp telde, waren er 18 totaal vernield, schuren, bakhuizen en hooibergen niet meegeteld. Slechts tien huizen bleven onbeschadigd. Ook de landerijen en boomgaarden liepen grote schade opgelopen. De noordelijke helft van de Dorpsstaat werd door de bewoners opgehoogd met overslagzand, waarlangs zich het nieuwe dorp Oosterhout ontwikkelde.^[2]

Na de laatste dijkdoorbraak (1820) werd er in Amsterdam een spontane inzamelingsactie gehouden, voor de wederopbouw van het verwoeste dorp. Hiervan werd een buurtschap gebouwd, die de naam 'Klein Amsterdam' kreeg. De huisjes van ‘Klein Amsterdam’ zijn in de jaren zestig van de twintigste eeuw afgebroken. In de gevel van Peperstraat 11 is nog een herinneringssteen terug te vinden, die ingemetseld is.

Economie en toerisme   

Rond het dorp zijn tuinbouw en boomkwekerijen van economisch belang.

Toeristen die de regio bezoeken hebben de mogelijkheid om in het dorp Oosterhout te verblijven. Op de locatie waarvan met enige zekerheid vaststaat dat op deze plaats al in 1617 een veerhuis (veerdienst om de Waal over te steken) en herberg aanwezig waren, is nu een restaurant en camping gevestigd. De herberg brandde rond 1900 af en is kort daarna weer herbouwd.^[2]

Sport   

In Oosterhout zijn enkele sportverenigingen, waaronder:

• vv OSC (Voetbal)
• TV De Hoge Wick (Tennis)
• TVO (Tafeltennis)
• Volleybalvereniging Volamie
• Duikcentrum Over-Betuwe

Geboren in het Gelderse Oosterhout   

• Piet Akkermans (1942-2002), hoogleraar
• Fons Naterop (* † 1956), politicus

Bouwwerken   

De rooms-katholieke Sint-Leonarduskerk is een ontwerp van Clemens Hardeman uit 1931 in een sobere expressionistische stijl met een kruisweg van Jan Toorop uit 1918.

Huis Oosterhout ligt in de Nijmeegse wijk Oosterhout.

      

---

---

   
   
   
   
Elst   

Elst Plaats in Nederland
Vlag van Elst (Details)
Situering
Provincie	Gelderland
Gemeente	Overbetuwe
Coördinaten	51° 55′ NB, 5° 50′ OL
Algemeen
Inwoners (1-1-2017)	21.914
Overig
Postcode	6662
Netnummer	0481

Maquette van de Romeinse tempel

Grote of Sint-Maartenskerk

Het gemeentehuis van Elst

Landgoed Schoonderlogt

Autotunnel onder het spoor

Elst is het grootste dorp van de Gelderse gemeente Overbetuwe tussen de steden Arnhem en Nijmegen. Elst had op 1 januari 2017 21.914 inwoners. Van 1812 tot 2001 was Elst een zelfstandige gemeente; in dat laatste jaar fuseerde deze met Valburg en Heteren tot de gemeente Overbetuwe.

Etymologie   

Het oudste document waarin de naam van Elst wordt vermeld stamt uit 726. Hierin wordt de plaats Heliste genoemd. Algemeen wordt ervan uitgegaan dat deze naam van het Germaanse *alhistja komt wat "heidens heiligdom" betekende of een afleiding is van *alha, wat als "woonplaats" kan worden omschreven. De naam Heliste raakte verbasterd tot onder meer Elistha en uiteindelijk Elst.

Geschiedenis   

Uit de Romeinse tijd zijn verschillende bouwwerken aangetroffen. Fundamenten van twee Romeinse tempels c.q. een hoofdheiligdom van de Bataven zijn aan het licht gekomen onder de Grote of St. Maartenskerk, toen deze in 1944 door het oorlogsgeweld van de Slag om Arnhem werd vernield. Deze tempels behoren tot de grootste die ten noorden van de Alpen zijn gevonden. Voor de plaatsing van de eerste stenen tempel was de plek al als cultusplaats in gebruik. Naast deze twee tempels is er in 2004 een derde Romeinse tempel aangetroffen bij de bouw van de nieuwbouwwijk Westeraam. Ook is er onder het huidige pand van de ABN AMRO een Romeins badhuis gevonden. Nog in 2010 werd bij graafwerkzaamheden een kwart van een prehistorische kano aangetroffen uit 400 tot 200 voor Christus.

De oude Romeinse tempels en de huidige Grote of Sint-Maartenskerk liggen op een heuveltje, gelegen op de splitsing van twee oude rivierarmen van de Rijn. In Elst was het in 1976 groot feest toen het dorp officieel 1250 jaar bestond.

De gemeente Elst zoals die op 1 januari 1812 ontstond werd op 1 januari 1818 van samenstelling veranderd. Een deel van het grondgebied moest worden afgestaan aan de nieuw gevormde gemeente Valburg. Anderzijds werden de naburige gemeenten Elden en Lent opgeheven en bij Elst gevoegd. In 1966 ging Elden over naar de gemeente Arnhem voor de bouw van het nieuwe stadsdeel Arnhem-Zuid rondom dit dorp. Evenzo werd Lent in 1998 geannexeerd door Nijmegen toen ook deze stad voor nieuwbouwwijken de 'sprong' over de rivier maakte. Op 1 januari 2001 is het resterende deel van de gemeente Elst gefuseerd met de gemeenten Valburg en Heteren tot de gemeente Overbetuwe.

Werenfridus   

Elst is het patroonheiligdom van Sint Werenfried van Elst, beter bekend als Werenfridus. In het dorp bevinden zich dan ook verschillende gebouwen, een plein en een vereniging die naar hem vernoemd zijn. Zo heette de protestantse Grote of St. Maartenskerk voorheen St. Werenfriduskerk. Verder is er de R.K. St. Werenfriduskerk uit 1951, die ontworpen is door architect G.M. Leeuwenberg. Deze kerk behoorde tot 2010 tot de St. Werenfridusparochie. Na samenvoeging van acht parochies in de Over-Betuwe is deze opgegaan in de St. Benedictusparochie. De Elster katholieken worden nu binnen deze nieuwe parochie als de Geloofsgemeenschap St. Werenfridus aangeduid. Ook de R.K. Basisschool Sunte Werfert (verbastering van Sint Werenfridus) en het Werenfriedplein aan de Dorpsstraat zijn naar de Heilige Werenfridus genoemd. Ook heet de plaatselijke scoutinggroep naar deze heilige; Sint Werenfridusgroep Scouting Elst en ook heeft deze de nalatenschap van Sint Werenfridus in haar logo opgenomen. Eeuwenlang was het lichaam van Sint Werenfridus begraven onder de Grote of St. Maartenskerk. In de loop der eeuwen is het lichaam van de heilige weggeroofd. Een sarcofaag is te zien in een klein museum in en onder de kerk, maar behoorde waarschijnlijk niet toe aan Werenfried. In het museum zijn ook de resten van de twee Romeinse tempels te bezichtigen, alsmede de crypte welke in de tiende eeuw door bisschop Balderik werd gebouwd voor de relikwieën van Werenfried. Het motto van dit kerkmuseum is dan ook '2000 jaar religie'.

Bezienswaardigheden   

In Elst is het Burgemeester Galamapark te vinden, genoemd naar de laatste burgemeester van de gemeente Elst. Ook is er in Elst het museum in en onder de Grote Kerk. Elke eerste maandag in september is er een paardenmarkt, een van de grootste paardenmarkten van Nederland. Landgoed Schoonderlogt was tijdens de Operatie Pegasus het hoofdkwartier van de US 101st Airborne Division onder bevel van Majoor Richard Winters. Het landgoed speelt ook een rol in de tiendelige televisieserie Band of Brothers van Steven Spielberg en Tom Hanks.^[8]

Verkeer en vervoer   

Elst ligt tussen Arnhem en Nijmegen en is bereikbaar per trein via station Elst met een directe trein- en busverbinding naar eerdergenoemde steden. Daarnaast via de A15 en A325. Omdat het dorp tussen Arnhem en Nijmegen in ligt, is het erg populair als woonplaats voor forensen. Mede daarom groeit Elst hard. Al vanaf 2004 wordt er gebouwd aan de wijk Westeraam, waardoor Elst er uiteindelijk 2500 woningen bij krijgt. Inmiddels is er ten zuiden van het dorp ook een nieuwbouwwijk verrezen, genaamd de Vinkenhof. Ook is er een nieuwe rondweg om het centrum aangelegd, die gedeeltelijk bestaat uit eerder aangelegde wegen in het dorp.

Industrie   

Nabij het treinstation is sinds 1958 een Nederlandse vestiging van de Amerikaanse voedingsmiddelenfabrikant Heinz te vinden. Dit is de grootste ketchupfabriek in Europa. In het verleden was er ook een grote vestiging van de levensmiddelenfabrikant Nestlé, hier werden van 1966 tot 2007 onder meer Nuts en Bros chocoladerepen geproduceerd. Oostelijk van Elst omsloten door het industrieterrein is de Aamsche plas te vinden. Dit is een plas die in de jaren 1950 ontstaan is door afgraving voor de aanleg van een dam die als slaperdijk dienst moest doen. 

Lijst van burgemeesters van Elst

 

 

Ambtsperiode	Naam burgemeester	Partij of stroming	Bijzonderheden
1811 - 1817	L. Mulder		eerst maire
1818 - 1824	Mr. J. Vermasen		schout
1824 - 1840	A.W. van IJsseldijk		eerst schout
1840 - 1852	L.H.F. Mossel
1852 - 1870	H.L.J. Römer
1870 - 1879	S.J.O.P. Gualthérie van Weezel
1880 - 1882	Jhr. R.W.J. van Pabst van Bingerden
1882 - 1910	G.W.A.W. baron van der Feltz
1911 - 1931	Mr. Ernst (E.O.J.) baron van Hövell tot Westerflier
1931 - 1942	Willem (W.Th.) de Leeuw
1942 - 1945?	dr. N.M. Bruijnis	NSB
1946 - 1967	W.M.C. Klijn
1967 - 1967	dr. Jos (J.C.M.) Sweens	KVP	waarnemend
1967 - 1980	Frans (F.W.M.) baron van Hövell tot Westerflier	KVP
1980 - 2001	mr. Haye (H.T.M.) Galama	CDA

Sport   

In Elst zijn veel sportverenigingen. Een aantal van deze zijn geconcentreerd op sportpark "De Pas" en sportcentrum "De Helster". Elst kent onder andere de volgende sportverenigingen:

• BCE (badminton)
• Budovereniging Elst (judo, boksen, kickboksen, MMA)
• DCE (darts)
• (Dynamictennis Overbetuwe
• EHSV de Rietvoorn (hengelsport)
• Elistha (voetbal en turnen)
• Elstars^[10] (wandelsportvereniging)
• EPC (paardrijden)
• ETAC '80 (tafeltennis)
• ETV de Helster (tennis)
• EZ&PC (zwemmen)
• Gaviiformes (duik- en onderwatersportvereniging)
• Gemini (volleybal)
• HCOB (hockey)
• Onder de toren (schaken)
• SV Spero (voetbal)
• Tourclub De Moraal (wielrennen en MTB)
• Unlimited (basketbal)
• Zwemvereniging Overbetuwe ZVO (zwemmen)

Geboren   

• Gillis André de la Porte (1800-1869), Nederlands assuradeur en politicus
• Jan Zwartkruis (1926-2013), Nederlands oud-voetbaltrainer, onder meer van het Nederlands elftal (tussen 1976 en 1981)
• Pierre Kartner (1935), zanger, componist en muziekproducent (artiestennaam Vader Abraham)
• Paul Kuijpers (1939-1971), landbouwwetenschapper
• Henkie (1946), rijinstructeur en zanger (echte naam Henk Leeuwis)
• Jeffrey Leiwakabessy (1981), voetballer
• Onne Witjes (1983), hardstyle-dj en muziekproducent (artiestennaam A-lusion)
• Hans Weijs, Jr. (1986), rallyrijder
• Dik Herberts (1931-2016), Nederlands voetbaltrainer en atleet

Trivia   

• Het document met de oudste naamsvermelding van Elst (Helise) werd gevonden in het Duitse Zülpich. Sindsdien hebben de beide plaatsen een nauwe band. De namen Heliste en Elistha zijn heden terug te vinden in een gymvereniging, voetbalvereniging en appartementencomplex.
• De naam van de appelsoort Elstar is een samentrekking van Elst en Arie, naar de naam en woonplaats van Arie Schaap, de man achter de ontwikkeling van deze appelsoort.   

Wapen van Elst

Oude wapen van Elst

Het wapen van Elst toont het wapen van de voormalige gemeente Elst. De gemeente werd met het wapen bevestigd bij Koninklijk Besluit op 19 februari 1900. De omschrijving luidt:

"Doorsneden : I gedeeld : a) in rood een kruis van zilver (bisdom Utrecht), b) in blauw een roodgetongde en genagelde dubbelstaartige leeuw van goud (graafschap Gelre), II in goud het attribuut der H.Werenfried, kerkpatroon van Elst, namelijk een zwarte boot, waarin een dakvormige doodskist van houtkleur, met een zwart kruis op de deksel, de boot rustend op een stromend water, golvend gedwarsbalkt van vijf stukken, beurtelings blauw en zilver."

Geschiedenis   

Het wapen bestaat uit het wapen van Sticht Utrecht, de Gelderse leeuw en het kerkpatroon van Elst. Volgens overlevering zou er onenigheid zijn ontstaan tussen Elst en Westervoort over de plek waar de heilige Werenfridus begraven zou moeten worden. Men zou zijn doodskist in een bootje hebben geplaatst op de Rijn. Het bootje zou stroomopwaarts (!) zijn gevaren en in Elden blijven liggen. Daar hebben ze de kist op een ossenwagen geladen getrokken door Ossen die niet eerder een kar hadden getrokken. De wagen stopte uiteindelijk op de plek waar nu de kerk staat waar de heilige begraven zou liggen. Op 1 januari 2001 werd de gemeente opgeheven en samengevoegd met de gemeenten Heteren en Valburg tot de nieuwe gemeente Overbetuwe. De doodskist van Elst werd als hartschild op het wapen van Overbetuwe geplaatst.

Afbeeldingen   

• 

  Sticht Utrecht

 
• 

  Graafschap Gelre

 
• 

  Wapen van Overbetuwe

 
• 

  Wapen van Elden

Millingerwaard   

Millingerwaard
Kudde Konikpaarden in de Millingerwaard
Type	Park
Locatie	Berg en Dal,  Nederland
Oppervlakte	800 hectare
Beheerder	Staatsbosbeheer

De Millingerwaard is een natuurgebied in de gemeente Berg en Dal in Gelderland en maakt deel uit van het grotere gebied Gelderse Poort dat aangewezen is als Natura 2000-gebied.

Het gebied ligt ten westen van Millingen in de Ooijpolder aan de Waal en is ongeveer 800 hectare groot. De Millingerwaard wordt beheerd door het Wereld Natuur Fonds en Staatsbosbeheer en het is de bedoeling dat de natuur er zo veel mogelijk haar gang kan gaan. Voor 80 hectare bestaat het gebied een bosreservaat met schietwilgen en het overige deel bestaat het uit moeras, weilanden, bos en oppervlaktewater. In de Gelderse Poort lopen ongeveer 160 Konikpaarden en 120 Galloways. In de Millingerwaard zijn bevers uitgezet en er waarnemingen gedaan van de kleine weerschijnvlinder en de bosvleermuis. Langs de Waal vindt zandverstuiving plaats en zijn rivierduinen.

Er staan enkele boerderijen en huizen in het gebied waar ongeveer 20 mensen wonen. Ook de Millinger Theetuin ligt in de Millingerwaard. Harrie Janssen heeft een compositie naar het gebied vernoemd.  

• 

  Galloway met kalf in de Millingerwaard

• 

  Door bevers gevelde wilg in de Millingerwaard

• 

  Voormalige steenfabriek Millingerwaard in 2017

Beuningen Gemeente in Nederland
(Details) (Details)
Situering
Provincie	Gelderland
COROP-gebied	Arnhem / Nijmegen
Coördinaten	51° 51′ NB, 5° 45′ OL
Algemeen
Oppervlakte	47,09 km²
- land	43,70 km²
- water	3,39 km²
Inwoners (30 april 2017)	25.481?  (583 inw./km²)
Bestuurs- centrum	Beuningen
Belangrijke verkeersaders	A50 A73 N847
Partnerstad	Mikołów (Polen)
Politiek
Burgemeester	Daphne Bergman (D66), waarnemend
Economie
Inkomen  (gem. 2012)	€ 37.400 per huishouden
WOZ-waarde  (gem. 2014)	€ 231.000
WW-uitkeringen (2014)	46 per 1000 inw.
Overig
Postcode(s)	6550-6551, 6640-6642, 6644-6645
Netnummer(s)	024, 0487
CBS-code	0209
CBS-wijkindeling	zie wijken en buurten
Website	www.beuningen.nl
Bevolkingspiramide (2008)

Beuningen en omgeving

Gemeentegrenzen      Wijkgrenzen      Buurtgrenzen      Autosnelweg      Secundaire weg      Spoorweg

██ Geselecteerde gemeente ██ Bebouwd gebied ██ Bos of park ██ Binnenwater, rivier of kanaal

Topografische gemeentekaart van Beuningen, maart 2017

Het gebied dat onder de plaats Beuningen valt (groen), met daarbinnen de woonkern Beuningen (rood)

Beuningen (in Beunings dialect: "Bunninge") is een gemeente ten westen van Nijmegen. De gemeente bestaat sinds 1 juli 1980 naast Beuningen uit de kerkdorpen (in volgorde van grootte) Ewijk, Weurt en Winssen. De gemeente telt 25.481 inwoners (30 april 2017, bron: CBS), waarvan 17.397 in Beuningen zelf. De oppervlakte bedraagt 47,5 km². Beuningen ligt in het Rijk van Nijmegen in de oksel van knooppunt Ewijk met aan de zuidzijde de A73 (Nijmegen-Roermond) en ten westen de A50 (Zwolle-Eindhoven). In het noorden grenst Beuningen aan rivier de Waal en aan de oostkant aan Nijmegen.

Typerend voor Beuningen zijn de vele nieuwbouwwijken waarin wonen en water door de gemeente centraal wordt gesteld. Voorbeelden van deze wijken zijn De Heuve, De Haaghe, Den Balmerd en de meest recente uitbreidingen de Beuningse Plas en De Rietlanden. Binnen de gemeentegrenzen ligt in Ewijk de grote recreatieplas De Groene Heuvels.

Kernen   

Van west naar oost:

• Winssen
• Ewijk
• Beuningen
• Weurt

Bevolking   

Per 1 januari 2017:

• Beuningen 17.883
• Ewijk 3.956
• Weurt 2.215
• Winssen 1.783
• Totaal 25.332

Wijken   

1. Beuningen Noordwest (bestaande uit Blanckenburg, Olden Tempel, Aalsterveld en Viermorgen; 1792 woningen)
2. Beuningse Plas (De parken 1 en 2, De Vaarten, Beuningerbeemd en appartementencomplex Waterdorp; 472 woningen)
3. Beuningen Centrum (311 woningen)
4. Centrum Oost (733 woningen)
5. De Haaghe (163 woningen)
6. De Heuve (648 woningen)
7. De Heuve 4 (102 woningen)
8. De Hoeven (gebouwd in 3 fases: De Hoeven 1, 2 en 3; 526 woningen)
9. Duivenkamp (bestaande uit De Duivenkamp, De Liende, Sportpark De Linde en Sportpark de Hutgraaf; 439 woningen)
10. Den Balmerd (408 woningen)
11. Tinnegieter (768 woningen)
12. De Rietlanden (in aanbouw) (alle woningen opgeleverd, behalve gedeelte tussen Lagunesingel en Wolfsbossingel nog niet gestart), ligt gedeeltelijk langs de snelweg A73
13. Notenhof
14. Schoenaker een nieuw te bouwen woonwijk tussen Ewijk en Beuningen

Geschiedenis   

Het gebied waar Beuningen nu ligt werd vroeger mogelijk al door de Romeinen bewoond. In ieder geval worden er met regelmaat Romeinse opgravingen gedaan. Tot ongeveer 1900 was Beuningen, net zoals Ewijk en Winssen, een arm boerendorp dat vaak door overstromingen getroffen werd. Toch waren er ook een behoorlijk aantal zeer goed bemiddelde families in Beuningen, met name grote boeren, die voor de hoogste belastingopbrengst in de streek zorgden.

Op 1 januari 1818 werd de gemeente vergroot door de annexatie van de opgeheven gemeente Weurt en op 1 juli 1980 door de annexatie van de opgeheven gemeente Ewijk.

Van 1900 tot 1970 was er een nonnenklooster gevestigd, dat trachtte de armoede te verlichten. Eind jaren twintig veranderde deze situatie door de aanleg van het Maas-Waalkanaal met de nieuwe Waalhaven op de grens van Weurt en Nijmegen (1928) en de aanleg van betere straten. Ook was er de aanleg van de stoomtram van Nijmegen naar Druten. De stoomtram kwam over de van Heemstraweg door Beuningen. De komst van de Van Heemstraweg (1927-1959) verbond Beuningen met Nijmegen aan de oostkant en aan de westkant de dorpen aan de Waal tot aan Zaltbommel.

Tegenwoordig is Beuningen uitgegroeid tot een groeikern c.q. voorstadje van Nijmegen met vele nieuwbouwwijken.

In Beuningen staat verder een standerdmolen, De Haag.

Wapen   

Het wapen kent vier ‘kwartieren’:

1. In goud een dubbele adelaar van sabel, getongd, gebekt en gekluwd van keel, boven vergezeld van een ster van keel (Rijk van Nijmegen).
2. In keel een burcht van zilver, bestaande uit twee gekanteelde en gedekte torens, verbonden door een gekanteelde muur, waarin een gesloten poort (slot Doddendael).
3. In keel, bezaaid met blokjes van zilver, een leeuw van hetzelfde, gekroond, getongd en genageld van goud (Van Stepraad).
4. In goud en van zilver en keel in twee rijen geschaakt schuinkruis (Van Appeltern).

Gemeentevlag   

In 2013 voerde de gemeente een nieuwe Gemeentevlag in. Deze vlag is geheel wit met daarop de tekst Gemeente Beuningen met daar tussen in het logo van de gemeente.

Politiek   

Gemeenteraad   

De gemeenteraad van Beuningen bestaat uit 21 zetels. Hieronder staat de samenstelling van de gemeenteraad sinds 1982:

*) Beuningen Nu & Morgen kwam voort uit een fusie van DPB en DPHM

College   

Beuningen kent een college van burgemeester en wethouders dat is samengesteld uit BN&M en D66. BN&M levert twee wethouders en D66 levert één wethouder.

Lijst van burgemeesters van Beuningen

Verenigingsleven   

De groei die Beuningen de laatste jaren kende heeft het verenigingsleven in de gemeente een sterke impuls gegeven. Zo heeft zich voetbalclub Beuningse Boys ontwikkeld tot de één van de grootste sportverenigingen in de regio Nijmegen. Ook hockeyclub MHCB groeide explosief.

Openbaar vervoer   

Geboren   

• Jeanne Kooijmans (1963), radio- en televisiepresentatrice en tekstschrijfster

Wonende in Beuningen   

• Marike Jager (1979), zangeres
• Rob Trip (1960), radio- en televisiepresentator
• Piet Velthuizen, voetbalkeeper.

Stedenband   

•  Mikołów (sinds 1992).

Aangrenzende gemeenten   

Aangrenzende gemeenten
Neder-Betuwe	Overbetuwe
Druten		Nijmegen
	Wijchen

Vlag van de gemeente Beuningen

De vlag van Beuningen is sinds 2013 de gemeentelijke vlag van de Gelderse gemeente Beuningen. De vlag heeft een witte achtergrond met een zwarte tekst "Gemeente Beuningen". Tussen de woorden is het logo van de gemeente afgebeeld.

Vlag van 1986   

Na een fusie met de gemeente Ewijk werd in 1986 een vlag ontworpen met drie banen: geel, oranje en rood. De gele strook vertegenwoordigt de oude gemeente Ewijk. Rood staat voor Beuningen. De middelste strook op de vlag is breder en heeft de kleur oranje: de symbolische samensmelting van de twee oude gemeentes, voorgesteld door de mengkleur van geel en rood.

Oude vlag van Beuningen

Het wapen van Beuningen

Het wapen van Beuningen
(1906 - 1982)

Het wapen van Beuningen is het wapen van de gemeente Beuningen in Gelderland. Het wapen toont het gecarteleerde schild van de gemeente met daarop de kwartieren van Beuningen, Ewijk, Stepraedt en Appeltern. Het is na de gemeentelijke herindeling in 1980, waarbij diverse plaatsen aan de gemeente werden toegevoegd, verleend op 18 februari 1982 en vervangt het voorgaande wapen van Beuningen uit 1906.

Beschrijving   

De beschrijving luidt:

"Gevierendeeld: I in goud een dubbele adelaar van sabel, getongd, gebekt en geklauwd van keel, boven vergezeld van een ster van keel, II in keel een burcht van zilver, bestaande uit 2 gekanteelde en gedekte torens, verbonden door een gekanteelde muur, waarin een gesloten poort, III in keel, bezaaid met blokjes van zilver, een leeuw van hetzelfde, gekroond, getongd en genageld van goud, IV in goud een van zilver en keel in 2 rijen geschaakt schuinkruis. Het schild gedekt met een gouden kroon van 3 bladeren en 2 parels."

Geschiedenis   

Het oude wapen dat Beuningen sinds 1906 voerde, had als beschrijving: " Van goud beladen met een dubbele adelaar van sabel, gebekt en geklauwd van keel, in het schildhoofd vergezeld van eene vijfpuntige ster van keel."

De tekening in het register van de Hoge Raad van Adel wijkt in zoverre af van deze beschrijving, dat niet de klauwen, maar slechts de nagels van keel (rood gekleurd) zijn.

Het leek op het Nijmeegse wapen met het verschil dat er een ster ter onderscheid van Nijmegen aan het wapen was toegevoegd. Ewijk voerde sinds 1906 een gecarteleerd schild met de kwartieren van, Appeltern, Van Stepraedt (heren van Ewijk tussen 1491 en 1769) en het Rijk van Nijmegen (zonder ster). De onderdelen van Appeltern en Stepraad werden herplaatst in het nieuwe wapen van Beuningen in 1982. Voor Beuningen werd het oude gemeentewapen gebruikt met de dubbele adelaar van Nijmegen (met ster) het gemeentebestuur wilde daar een voorstelling van het slot Doddendael aan toevoegen. Aanvankelijk had de gemeente een andere volgorde voorgesteld. De Hoge Raad van Adelhad echter bezwaar tegen het plaatsen van het oude wapen van Beuningen in het vierde (en laatste) kwartier. Omdat in Beuningen het gemeentehuis staat en Beuningen daardoor de zetel van de gemeente is, zou het oude wapen van Beuningen op het eerste kwartier moeten staan. Ook was bezwaar tegen een burcht voorzien van ronde torens, omdat de burcht in de 15e eeuw een ringmuur met poort had. De voorstelling zou volgens de Raad niet representatief zijn. Er werd daarom voorgesteld om alleen een poort te plaatsen. De door de Raad voorgestelde wijzigingen werden doorgevoerd.

Verwante wapens   

• 

  Het wapen van het waterschap Rijk van Nijmegen

 
• 

  wapen van Ewijk

 
• 

  Wapen van Van Stepraedt

 
• 

  wapen van Appeltern

Wijchen Gemeente in Nederland
(Details) (Details)
Situering
Provincie	Gelderland
Coördinaten	51° 48′ NB, 5° 43′ OL
Algemeen
Oppervlakte	69,56 km²
- land	66,49 km²
- water	3,07 km²
Inwoners (30 april 2017)	40.789?  (613 inw./km²)
Bestuurscentrum	Wijchen
Belangrijke verkeersaders	A50 A326  N326N324  N845 N847
Politiek
Burgemeester	Hans Verheijen  (CDA)
Economie
Gemiddeld  inkomen (2012)	€ 35.800  per huishouden
WOZ-waarde  (gem. 2014)	€ 227.000
WW-uitkeringen  (2014)	48 per 1000 inw.
Overig
Postcode(s)	6600-6606, 6613, 6615-6617, 6634
Netnummer(s)	024, 0486, 0487
CBS-code	0296
CBS-wijkindeling	zie wijken en buurten
Amsterdamse code	10723
Website	www.wijchen.nl
Bevolkingspiramide (2008)

Satellietfoto van Wijchen (iets van het midden, tegen de Maas gelegen)

Voormalig Gemeentekantoor Wijchen

Wijchen is een gemeente zuidwestelijk van Nijmegen. De gemeente is op 1 januari in 1984 ontstaan uit de vroegere gemeenten Batenburg, Bergharen en Wijchen. Eerder was er op 1 januari 1818 een gemeentelijke herindeling, toen Niftrik werd geannexeerd. In 1980 werd een deel van Overasselt bij Wijchen gevoegd.

De gemeente Wijchen telt 40.789 inwoners (30 april 2017, bron: CBS) en heeft een oppervlakte van 69,58 km² (waarvan 2,75 km² water).

De gemeente Wijchen maakt deel uit van de stadsregio-subregio Nijmegen.

Kernen   

Aantal inwoners per woonkern of kerngebied per 2012:

Bron: CBS,2012

De kern Woezik (3.820 inwoners op 1 januari 2005) en de buurtschap Laak vallen statistisch binnen Wijchen.

Topografie   

Topografische gemeentekaart van Wijchen, per december 2017

Wijk- en buurtindeling   

Wijchen is door het CBS  ingedeeld in de volgende wijken en buurten:

• Centrum en Valendries
• Wijchen-Noordoost, Wijchen Noord en Hofsedam
• Homberg, Heilige Stoel en Kraaijenberg
• Aalsburg en Blauwe Hof
• Industrieterrein Nieuweweg/Oost - industrieterrein aan de oostzijde van Wijchen.
• Industrieterrein Loonsewaard - industrieterrein aan de Maas nabij Wijchen.
• Industrieterrein Bijsterhuizen - industrieterrein aan de noordoostzijde van Wijchen.
• Wijchen-Zuid
• Wijchen-Kerkeveld
• Wijchen-Huurlingsedam

Wapen   

Het gemeentewapen van de huidige gemeente Wijchen is het vroegere Batenburgse stadswapen.

Politiek   

De gemeenteraad van Wijchen bestaat uit 27 zetels. Hieronder staat de samenstelling van de gemeenteraad sinds 1998:

Voor de periode 2014-2018 wordt het college gevormd door Kernachtig Wijchen, VVD en PvdA, en bestaat uit:

• Hans Verheijen (CDA), burgemeester
• P. Loermans (K8W)
• R. Engels (VVD)
• G. Gerrits (K8W) (volgde eind 2014 de heer M. Thijsen op die burgemeester werd van Tynaarlo)
• T. Burgers (PvdA) (Volgde mevrouw A. Schaap (PvdA) op in mei 2017, zij werd burgemeester van Renkum)    

Lijst van burgemeesters van Wijchen

Partnersteden   

•  Stargard Szczeciński (Polen)

Enkele afbeeldingen   

• 

  Wijchen, RK kerk

 
• 

  Kasteel Wijchen

 
• 

  Ingang Kasteel Wijchen

 
• 

  Wijchen, Standbeeld Emilia van Nassau

 
• 

  Wijchen, De oude molen

 
• 

  Wijchen, Winkelcentrum Zuiderpoort

 
• 

  Wijchen, sculptuur het Zonneveld

• 

  Wijchen, sculptuur De Tafel

 
• 

  Wijchen, moderne woonpanden op het kerkplein

 
• 

  Wijchen, rotonde Kamerlingh Onnesstraat-Buys Ballotstraat

 
• 

  Wijchen, keramiek-Waar het oog al is, wil de voet naar toe

Aangrenzende gemeenten   

Aangrenzende gemeenten
Druten West Maas en Waal	Beuningen	Nijmegen
Oss (NB)	Grave (NB)	Heumen

Vlag van de gemeente Wijchen

De vlag van Wijchen is sinds 12 januari 1984 de gemeentelijke vlag van de Gelderse gemeente Wijchen. De vlag bestaat uit een rood achtergrond met een geel dwarsliggende kruis. In elk rode vlak is een geel omgekeerd droogscheerderschaar afgebeeld. De vlag is gebaseerd op het gemeentewapen.

Verwante afbeeldingen   

• 

  Wapen van Wijchen

Het wapen van de gemeente Wijchen

Het wapen van Wijchen is sinds 15 juli 1818 in gebruik geweest bij de gemeente Batenburg. Wijchen zelf heeft tussen 20 juli 1816 en 28 maart 1984 een ander wapen in gebruik gehad.

Geschiedenis   

Het oudste bekende wapen van de gemeente Wijchen is het eerste door de Hoge Raad van Adel goedgekeurde wapen uit 1816. Er zijn geen zegels en dergelijke bekend van eerdere datum.

Het tweede wapen is afkomstig van de voormalige gemeente Batenburg, waar de oude gemeente Wijchen mee gefuseerd was. Batenburg heeft als enige plaats in de gemeente stadsrechten gekregen. Daarnaast is het wapen van Batenburg als enige wapen een historische wapen.

In 2001 is er sprake van geweest om de huisstijl van de gemeente te veranderen, ook het gemeentewapen had dan aangepast moeten worden.

Blazoen   

De gemeente Wijchen heeft sinds het bestaan van de gemeente twee verschillende wapens gehad.

Wapen uit 1816   

Wapen van 1816

Het wapen verkregen op 20 juli 1816 had de volgende blazoenering:

Dit wapen is blauw van kleur met daarop een voorstelling bestaande uit twee gouden koeien op een gouden terras met rechts (voor de kijker links) van de koeien een gouden boom. Niet vermeld in de beschrijving is het aantal koeien van twee en de boom rechts op het terras. Het wapen werd tegelijk bevestigd met het wapen van Niftrik dat grote overeenkomsten toont.

Wapen uit 1984   

Het wapen uit 1984 is op 28 maart dat jaar toegekend. Het heeft de volgende blazoenering:

Het schild is rood van kleur, op het schild een diagonaal kruis met tussen de armen vier omgekeerde droogscheerderscharen, ook de scharen zijn goudkleurig. Het schild is gedekt door een kroon van vijf bladeren, dit is een zogenaamde markiezenkroon.

Het wapen is identiek aan het wapen van Batenburg, dat sinds de gemeentelijke herindeling van 1984 tot de gemeente Wijchen behoort.

Verwante wapens   

• 

  Het wapen van Gennepuit 1896

 
• 

  Het wapen van 
  Van Imbyze
  van Batenburg

 
• 

  Het wapen van Niftrik

Alverna Plaats in Nederland
Situering
Provincie	Gelderland
Gemeente	Wijchen
Coördinaten	51° 48′ NB, 5° 46′ OL
Algemeen
Oppervlakte	10,61 km²
Inwoners  (01-01-2016)	2.435  (244 inw./km²)
Overig
Postcode	6603
Woonplaats  (BAG)	Wijchen
Detailkaart
Locatie in de gemeente Wijchen

Alverna is een Nederlands kerkdorp in de gemeente Wijchen, gelegen tussen Grave en Nijmegen. Op 1 januari 2016 telde Alverna 2.435 inwoners. Het dorp is vernoemd naar het in 1887 daar gestichte klooster Alverna, dat op zijn beurt is vernoemd naar La Verna, de berg in Toscane, waar Franciscus van Assisi op 17 september 1224 de stigmata ontvangen zou hebben. Alverna heeft geen eigen postcode. In het postcodeboek valt het dorp onder de plaatsnaam Wijchen.

Klooster Alverna. 1887.

Alverna, molen Schoonoord

Dit franciscanenklooster werd tussen 1886 en 1889 gebouwd aan de provinciale weg tussen Nijmegen en Grave ter hoogte van Wijchen. Rondom dit klooster ontstond gaandeweg een buurtschap met een eigen parochie, een eigen voetbalclub en zelfs een eigen poststempel en vertegenwoordiging in de gemeenteraad van Wijchen. Tegen 1962 telde het dorp ongeveer 3.000 inwoners. Op 4 september 1980 verhuisden de laatste 30 franciscanen naar het in de kloostertuin aan de Leemweg gebouwde kloosterbejaardenoord La Verna, dat op 17 oktober dat jaar officieel geopend werd in het bijzijn van de burgemeester van Wijchen, A.J.J.M. Arends. Van het klooster rest alleen nog de neogotische vieringtoren van de kloosterkerk, die in de tuin van La Verna is opgericht. Het koorgestoelte van deze kerk bevindt zich tegenwoordig in Maastricht.

In het dorp bevindt zich verder een klooster genaamd Portiuncula dat dient als het moederhuis van de Franciscanessen van Bennebroek, een onderwijscongregatie die ook altijd de kleuterschool, de lagere meisjesschool en de VGLO-school onder hun hoede hadden tot aan de jaren tachtig van de vorige eeuw. Het complex is inmiddels tweemaal verbouwd en dient thans ook als verzorgingscentrum voor zowel oudere leden van de congregagtie en van andere congregaties als voor leken. Het dorp bezit een molen uit 1887 waarvan het authentieke gangwerk nog geheel intact is. De naam van de molen, Schoonoord, heeft vermoedelijk te maken met het oorspronkelijk religieuze karakter van het dorp. De molen is in 2006 geheel in de oorspronkelijke staat hersteld. Niet alleen de oorspronkelijke kleuren zijn teruggekeerd, ook het gestroomlijnde Van Busselwieksysteem is geplaatst. Helaas staan er inmiddels zoveel bomen rond de molen dat over de westkant geen wind meer kan worden gevangen. Het maalwerk van de molen zal ook gerestaureerd worden, zodat na ruim 60 jaar stilstand weer 'Alvernees meel' gemalen kan worden. Verder liggen er rond het dorp een kunstskibaan, een manege, een bowlingcentrum en een golfbaan.

Alverna kwam in de publiciteit toen langs de toegangswegen plaatsnaamborden werden geplaatst die het dorp aanduidden met de gemeentenaam Wijchen. De Alvernezen bekladden de toegangsbordjes, tot de gemeente uiteindelijk besloot nieuwe bordjes langs de wegen te plaatsen met de naam Alverna.

Echte Alvernezen spreken dan ook steeds van het "op" Alverna wonen in plaats van "in" Alverna. Dit heeft vermoedelijk ook te maken met het feit dat het centrum van het dorp - langs de rijksweg - iets hoger ligt dan de zuidelijk hiervan gelegen landerijen en de buurtschap Lunen. Bij de watersnood van 1926, toen de destijds nog niet gekanaliseerde Maas weer eens overstroomde kwam het water ook tot aan het zuidelijk deel van de lintbebouwing van het dorpscentrum. Ter herinnering aan deze overstroming werd door wijlen koningin Wilhelmina een herinneringsmonument onthuld dat ongeveer op de zuidelijke bebouwingsgrens van de lintbebouwing staat.

Door de verbreding van de rijksweg tot een vierbaans autoweg werd het oude hart van de lintbebouwing behoorlijk gehavend en verdwenen zowel de imposante kloosterkerk als het kloostercomplex, alsmede nog een aantal woningen en 2 cafés waardoor het ruime beeld van de huidige lintbebouwing is ontstaan. In 2012 werd de doorgaande weg andermaal aangepast en weer versmald en deels "ingebed" in een stenen bedding zulks om zowel fijnstof als geluidsoverlast te beperken.

Trivia   

• Je woont niet 'in' maar 'op' Alverna. Dit heeft vermoedelijk te maken met het feit dat het centrum van het dorp iets hoger ligt dan de zuidelijk hiervan gelegen landerijen en de buurtschap Lunen.

Bekende inwoner cq geboren   

• Gosse Noordewier, voormalig burgemeester   
     

Hoogbroek Buurtschap in Nederland
Situering
Provincie	Gelderland
Gemeente	Wijchen
Coördinaten	51° 49′ NB, 5° 46′ OL

Hoogbroek is een buurtschap in de Nederlandse gemeente Wijchen, gelegen in de provincie Gelderland. Het ligt in het oosten van de gemeente tussen Wijchen en Alverna, dicht bij het recreatiegebied de Berendonck. 

De bebouwing bestaat hoofdzakelijk uit een aantel al of niet in gebruik zijnde boerderijtjes.

Woezik Wijk van Wijchen
Kerngegevens
Gemeente	Wijchen
Coördinaten	51°49'16"NB, 5°44'6"OL
Inwoners (2005)	3820

Woezik is een voormalig dorp en thans een woonwijk in de gemeente Wijchen. Het ligt tegen het noordelijke deel van de kern Wijchen; tegen de autosnelweg A326 aan. In Woezik staat nog de oude dorpskerk, vernoemd naar Sint-Paschalis Baylon.

De oude kern Woezik en de nieuwe buurten eromheen (de buurten Veenhof, Saltshof en Hofse Dam) hadden per 1 januari 2005 gezamenlijk 3.820 inwoners.

De naam van het dorp werd voorheen gespeld als Woezikrot en Woeziksrot.

Enkele afbeeldingen   

• 

  R.K.kerk Sint Paschalis met begraafplaats

 
• 

  Mariakapel en klokkenstoel naast de kerk

 
• 

  Sint Paschalisschool

Wijchen Plaats in Nederland
Situering
Provincie	Gelderland
Gemeente	Wijchen
Coördinaten	51° 48′ NB, 5° 43′ OL
Algemeen
Inwoners (01-01-2015)	33.856
Overig
Postcode	6600-6605
Netnummer	024
Detailkaart
Locatie in de gemeente Wijchen

Wijchen is de hoofdplaats van de gemeente Wijchen. De plaats is met 33.855 inwoners (op 1 januari 2015) veruit de grootste in de gelijknamige gemeente van bijna 41.000 inwoners. Wijchen ligt aan de zuidgrens van de provincie Gelderland, tegen Noord-Brabant. 

Geschiedenis   

Van oorsprong was Wijchen een agrarisch dorpje waar al bewoning bestond in de Steentijd, blijkens enkele archeologische vondsten. Later ontstonden er woonplaatsen van met name rijke Romeinen. Deze periode is dan ook rijkelijk vertegenwoordigd in het gevonden materiaal; met name op de Molenberg - waar nu de Oude Molen staat - zijn Romeinse graven gevonden met daarin vele voorwerpen van glas, metaalen keramiek. Ook in de andere kernen zijn (restanten van) bouwwerken uit de oudheid gevonden.

Het economische en sociale leven voor de Eerste Wereldoorlog werd beheerst door een klein aantal fabrikantenfamilies. De fabrikanten hadden zich voornamelijk gespecialiseerd op het gebied van auto's en vrachtauto's.

De Edithbrug dateert uit 1872. Hij is in 1940, 1945 en 1948 hersteld na beschadigd te zijn door oorlogshandelingen. Nu rijden er nog dagelijks treinen overheen. Deze spoorbrug bij de Maas was van belang om de omgeving van Wijchen en Nijmegen te heroveren omdat de overige bruggen in de omgeving opgeblazen waren, waaronder die in Nijmegen en Gennep. De brug moest tijdens de oorlog tweemaal hersteld worden, in september 1940 en in februari 1945. De reparatie door de geallieerden was provisorisch, zodat de brug in 1948 definitief hersteld werd, zodat er weer zware treinen met hogere snelheid overheen konden rijden.   

Centrum   

Midden in het centrum ligt de Markt, waar wekelijks een markt wordt gehouden. Om de Markt liggen een aantal winkelstraten, die samen een middelgroot winkelcentrum vormen. Een gedeelte van de winkels is overdekt, dit overdekte gedeelte heeft de naam: Marktpromenade. Naast de bekende winkelketens zijn er ook een aantal specialistische winkels te vinden. Het centrum biedt ook genoeg eet- en drinkgelegenheden.

Het Kasteel van Wijchen met de Kasteeltuin is in het centrum gelegen evenals de Antonius Abtkerk. Bij het centrum is gratis parkeergelegenheid. Sommige parkeerplaatsen kennen een blauwe zone systeem.

Er was in Wijchen een eenzijdig winkelaanbod met relatief veel kledingwinkels, schoenenwinkels en elektronicawinkels. De gemeente Wijchen heeft er vanaf 2007 aan gewerkt om hierin verandering aan te brengen. Er zijn meer warenhuizen en speelgoedwinkels bij gekomen alsmede nieuwe voorzieningen en nieuwe appartementen. In het najaar van 2009 werd er begonnen met de renovatie van het centrum. Diverse werkzaamheden in en om het centrum hebben het bereik van het centrum verbeterd. De bestrating, beplanting en het meubilair is compleet vernieuwd.

In 2013 wint Wijchen de eerste eTown Award die Google in Nederland uitreikt. De gemeente en haar ondernemers blijken de economische kansen van het internet het beste te benutten, zo heeft onderzoek van de Boston Consulting Group aangetoond.

Topografisch beeld van de woonplaats Wijchen, dec.2013. 

Naast de winkels in het centrum kent Wijchen nog een drietal kleinere winkelcentra:

• Zuiderpoort
• Homberg
• Tunnelweg

In deze centra zijn winkels die voorzien in producten voor primaire levensbehoeften.

Buurten   

Hieronder vindt u een overzicht van de buurten in Wijchen zoals deze bij het CBS vastgesteld staan.

Centrum en Valendries - Wijchen-Noordoost - Homberg, Heilige Stoel en Kraaijenberg - Aalsburg en Blauwe Hof - Wijchen-Zuid - Bijsterhuizen - Kerkeveld - Huurlingsedam

Bovenstaande buurten bestaan uit verschillende wijken.

MOB-terrein   

In het zuidoosten van Wijchen ligt een voormalig MOB-terrein, ten zuiden van Alverna. MOB stond vroeger voor mobilisatiecomplex, tegenwoordig voor Militaire Opslag Bedrijven. Dit terrein werd beheerd door het Ministerie van Defensie en heeft een rol gespeeld in de Koude Oorlog en de Eerste- en Tweede Wereldoorlog. Op het terrein was munitie en voedsel opgeslagen in ongeveer dertig loodsen. Daarnaast was er een 'tankbaan', bestemd om voertuigen (waaronder tanks) mobiel te houden, ongeveer twee kilometer lang. Tegenwoordig heeft het terrein geen rol meer en wordt het omgevormd tot luxe woonwijk, zgn boskamers. De eerste woningen zijn inmiddels in gebruik genomen.

Onderwijs   

Naast diverse basisscholen kent Wijchen ook scholen die in het voortgezet onderwijs bieden. Beide scholen vallen onder het Maaswaal College. De locatie aan de Oosterweg verzorgt de vmbo richtingen en de locatie aan de Veenseweg verzorgt de havo, het atheneum en het gymnasium. De Zonnegaard is een school in het voortgezet onderwijs die zich richt op de praktijk. Deze school wordt dan ook wel een praktijkschool genoemd.

Cultuur   

Bezienswaardigheden en recreatie   

De Oude Molen

Wijchen heeft een aantal Rijksmonumenten. Het oudste is het centraal gelegen Kasteel van Wijchen, dat reeds in 1392 voor het eerst werd vermeld. Na een brand in 1906 kreeg het zijn huidige uiterlijk, dat teruggaat op de bouwplannen uit de vroege 17e eeuw. Daarnaast zijn De Oude Molen, daterend uit 1799, en de rooms-katholieke Antonius Abtkerk van architect G. Gradussen, inclusief naastgelegen pastorie, een monument. Verder staan er aan de oostkant van het centrum twee monumentale villa's. In één ervan, gebouwd in 1830 door Mauritz Koen, is een horecagelegenheid gevestigd. De andere ligt daar recht tegenover, verscholen in een grote tuin.

De Berendonck is een recreatieplas met een strand, met gelegenheid om te duiken en waterskiën. Het is gesitueerd in een groen bosgebied, er is ook een kleine MTB-route van 8 kilometer. Het park De Groene Heuvels, met een open water voor de duiksport en op het terrein vakantiehuisjes, ligt dichtbij, in Ewijk, gemeente Beuningen. Beide liggen aan de rand van de gemeente Wijchen. Ook de Hatertse en Overasseltse Vennen liggen deels op het grondgebied van Wijchen.

Men kan in Wijchen ook golfen of skiën. Wijchen beschikt tevens over een zwembad genaamd de Meerval, dicht bij het centrum gelegen. In het Wijchense kasteel is een archeologisch museum gevestigd. Daar is o.m. een vierwielige pronkwagen uit ca. 750 v.Chr. Er zijn ook verschillende fiets- en wandelroutes, en een grote speeltuin, de De Blije Dries met een openluchtzwembad, golfbaan, skelterbaan en vele speeltoestellen.

Verenigingsleven   

Wijchen kent een rijk verenigingsleven. Hieronder een opsomming van verenigingen in Wijchen.

• Wijchen heeft één zaalvoetbalclub (ZSW) en drie amateurvoetbalverenigingen (SC Woezik, SV AWC en VV Alverna).
• Wijchen heeft ook een Motorcrossclub, MCC Wijchen, opgericht op verzoek van de gemeente Wijchen, die een locatie aanwees waar gecrost mocht worden. Diverse internationale en nationale wedstrijden zijn daar verreden. Na een bestaan van 30 jaar heeft de gemeente het crossterrein weer afgenomen.
• GC BurgGolf Wijchen
• Atletiek Vereniging Wijchen (AVW)
• Gymnastiek- en Turnvereniging "De Leleaart"
• Hockeyclub MHC Wijchen
• Basketbalclub BV Wyba, voorheen "Magixx"
• Kickboksclub Team Wijchen
• Badmintonvereniging BC Smashing
• Badmintonvereniging BC Op Dreef
• Diverse carnavalsverenigingen
• Zwemvereniging Wijchen
• Wijchen heeft drie tennisclubs: L.T.V. Vormer, L.T.V. Haanenbergh en L.T.V. Grootven
• Tafeltennisclub ONI
• Volleybalvereniging Trivos
• Handbalvereniging The Flyers
• Wijchen kent twee wielerclubs, TWC "de Spurt" en VeloClub Wijchen
• Scouting Woezik
• Scouting St. Franciscus
• Schaakvereniging Het Kasteel

Evenementen   

Wijchen kent jaarlijks veel evenementen. Hieronder een opsomming van de grootste evenementen in Wijchen.

• Emporium. Groot festival van verschillende muziekstijlen. Dit festival wordt elk jaar gehouden op de Berendonck. Dit festival wordt in samenwerking met de The Matrixxgeorganiseerd.
• Wijchen Schaatst. Een grote schaatsbaan stond/staat in de maand december van 2010 en 2012 opgesteld in de Kasteeltuin achter het kasteel van Wijchen. Naast een schaatsbaan is er ook een restaurant en een café. Tevens treden er diverse artiesten tijdens dit evenement op. Wijchen Schaatst wordt niet ieder jaar gehouden, maar om het jaar.
• Kasteelfeesten. In een grote tent in de Kasteeltuin achter het kasteel worden verschillende muziekprogramma's met bekende artiesten gehouden.
• Dag van Wijchen/Nijmeegse Vierdaagse. De wandelaars lopen door de kern van Wijchen. In Wijchen zijn er allerlei activiteiten en optredens deze dag.
• Wijchense Kermis. De kermis wordt elk jaar in het derde weekend van september opgesteld op de Markt en op de Kasteellaan. De kermis is middelgroot.
• 5 van Wijchen. Jaarlijkse 5 km hardloopwedstrijd voor recreanten en nationale topatleten.
• Oude Voertuigen Dag. Jaarlijks terugkerend evenement tijdens de zondagse monumentendag. Deze dag staat in het teken van een toertocht van voertuigen ouder dan 25 jaar. Aansluitend staan deze gestald in de Kasteeltuin.

De Wijchense Kermis (2007) is te zien in de Nederlandse film Het wapen van Geldrop.

Verkeer   

Wijchen heeft één NS-station, dat is uitgebreid met een keerspoor om het geschikt te maken voor Sprinters. Tot het najaar van 2011 had het station één perron voor 2 sporen. In het najaar van 2011 is er een perron bij gekomen om de veiligheid in verband met de drukte te kunnen waarborgen. In 2014 is het derde spoor ook in gebruik genomen. Verder ligt Wijchen langs de A50 en de A326, die elkaar kruisen bij knooppunt Bankhoef. Ook de A73 loopt langs Wijchen, bij het industrieterrein Bijsterhuizen en Wijchen-Oost. Wijchen ligt op een centrale plek in het land. Grenzend aan Noord-Brabant en dicht bij de grens tussen Nederland en Duitsland.

Er is een veerpont tussen Demen (gemeente Oss) en Batenburg, die de plaatsjes met elkaar verbindt, maar ook de twee gemeenten Oss en Wijchen en de provincies Gelderland en Noord-Brabant.

Televisie en radio   

Wijchen behoort tot de plaatsen die als eerste een lokale omroep hadden. De oudste lokale omroep van Wijchen is de Wijchense Omroep, die televisieprogramma's uitzendt en tevens een radiostation bezit.

De commerciële lokale omroep WijchenTV is enige jaren actief in Wijchen en de gemeente Wijchen geweest.

Geboren   

• Ton Luijten (1939), neerlandicus en publicist
• Rick Hilgers (1962), voetballer
• Fred Rutten (1962), voetballer en voetbaltrainer
• Dave Donkervoort (1962), radio-dj en producer
• Roy Makaay (1975), voetballer en voetbaltrainer
• Claudia van Thiel (1977), volleybalspeelster
• Didie Schackman (1977), Miss Nederland 1995
• Pieter Derks (1984), cabaretier
• Lieke Klaus (1989), BMX'ster
• Joël Piroe (1999), voetballer

Partnersteden   

•  Stargard Szczeciński (Polen)

Wezel Buurtschap in Nederland
Situering
Provincie	Gelderland
Gemeente	Wijchen
Coördinaten	51° 50′ NB, 5° 44′ OL
Algemeen
Inwoners  (01-01-2015)	130

Wezel is een buurtschap in de Nederlandse gemeente Wijchen, gelegen in de provincie Gelderland. Het ligt ten noorden van Wijchen en de A326. De buurtschap Wezel behoort tot het voormalig dorpsgebied van Woezik.