Kranenburg Gemeente in Duitsland
Situering
Deelstaat	Nord-Rhein- Westfalen
Landkreis	Kleve
Regierungs- bezirk	Düsseldorf
Coördinaten	51° 47′ NB, 6° 0′ OL
Algemeen
Oppervlakte	76,92 km²
Inwoners  (31-12-2014)	10.340  (134 inw./km²)
Hoogte	21 m
Burgemeester	Günter Steins (CDU)
Overig
Postcode	47559
Netnummers	02826 en 02821
Kenteken	KLE
Gemeente- kernen	Kranenburg, Nütterden, Schottheide, Mehr, Frasselt, Zyfflich, Wyler, Niel, Grafwegen
Gemeente- nummer	05 1 54 040
Website	www.kranenburg.de
Locatie van Kranenburg in Kleve

Kranenburg: stadswal met Mühlenturm in 2002

De molen in Mehr

Waltoren in Kranenburg

Wyler, Sankt Johannes Baptist Kirche

St. Peter und Paul, 15e eeuw

Kranenburg is een gemeente gelegen in de regio Nederrijn aan de Nederlandse grens dicht bij Nijmegen. De plaats behoort tot de Kreis Kleef en is onderdeel van de Euregio Rijn-Waal. Sinds de openstelling van de Europese binnengrenzen is Kranenburg als woonplaats in trek bij Nederlanders uit de grensregio.

Geografie   

Oppervlak en inwonersaantal   

De gemeente Kranenburg beslaat een oppervlakte van 77 km² en telt 10.340 inwoners.

De bevolkingsgroei van Kranenburg heeft sinds 1992 een flinke toename laten zien door de toestroom van Nederlanders, voornamelijk afkomstig uit het nabijgelegen grensgebied. Deze vorm van migratie is mogelijk gemaakt door de vrije vestiging volgens de regels van de Europese Gemeenschap.

Delen   

De gemeente bestaat uit de volgende delen:

• Frasselt
• Grafwegen
• Kranenburg (deze pagina)
• Mehr
• Niel
• Nütterden
• Schottheide
• Wyler   
• Zyfflich   

Geschiedenis   

Kranenburg werd in de 13e eeuw gesticht door de Graven van Kleef. De eerste historische bronnen vermelden een Burg Kranenburg uit 1270 en een kerk uit 1277. Sinds 1294 bezit de plaats stadsrechten.

Door de vondst van een 'wonderbaarlijk kruis' kreeg de plaats in 1308 betekenis als bedevaartsoord. Nog jaarlijks vindt een kruisprocessie plaats als hoogtepunt van de bedevaart van Kranenburg. In 1370 kwam het gebied van Kranenburg, dat tussendoor aan de 'Heren van Horn' verpacht was geweest, terug aan Kleef. In deze tijd bestond in het stadje een eerste vestingwal. Rond 1400 werd er een nieuwe burcht gevestigd met een stenen vestingmuur en twee poorten. Het aantal torens is niet bekend; wel weet men dat de meest zuidelijke toren als windmolen gebruikt werd.

In de eerste helft van de 15e eeuw beleefde de stad een economische bloeiperiode die tot uitdrukking kwam in de bouw van een grote gotische kerk. In 1436 werd het Martinsstift vanuit Zyfflich naar Kranenburg verhuisd. In 1446/47 werd in de Kranenburger Molenstraat een Schwesternkonvent ingericht dat een bijvestiging was van het Klever Schwesternhauses vom Berg Sion. Door meerdere stadsbranden en overstromingen van de Rijn kwam de economische bloeitijd in de late Middeleeuwen ten einde. Door het uitsterven van het Jülich-Kleve-Bergischen Herzoghauses in 1609 viel de plaats samen met het Hertogdom Kleef aan de Keurvorst van Brandenburg.

Gemeentelijke herindelingen   

De gemeente ontstond in zijn huidige vorm op 1 juli 1969 bij de gemeentelijke herindeling van de deelstaat Noordrijn-Westfalen. De plaatsen Kranenburg, Wyler en Zyfflich van het Amt Kranenburg en de plaatsen Mehr en Niel van het Amt Rindern werden samengevoegd tot de gemeente Kranenburg.

In het kader van een tweede grote herindelingsronde werden op 1 januari 1975 de districten Kleef en Geldern samengevoegd met delen van de districten Moers en Rees tot het huidige district Kleef.

Politiek   

Burgemeester en gemeenteraad   

De burgemeester van Kranenburg is Günter Steins (CDU).

Sinds de gemeenteraadsverkiezingen op 30 augustus 2009 heeft de gemeenteraad de volgende zetelverdeling:

• CDU: 52,0% (15 zetels)
• SPD: 29,3% (8 zetels)
• FDP: 9,7% (3 zetels)
• Bündnis 90/Die Grünen: 9,1% (2 zetels)

Verkeer en vervoer   

Wegen   

De B9: die van de Nederlands grens bij Kranenburg verbindt met Lauterbourg aan de grens met Frankrijk. Het doorgaande verkeer (Kleef - Nijmegen) wordt sinds 2006 omgeleid over een rondweg. Doorgaand gemotoriseerd verkeer wordt sindsdien ontmoedigd om door het centrum te rijden.

Spoorwegen   

In 1991 werd de spoorlijn Nijmegen - Kleef opgeheven. In voormalig Station Kranenburg, waar deze lijn ook een halteplaats had, zijn later een restaurant en een informatiecentrum over de Gelderse Poort gevestigd.

Sinds 2008 rijdt over het oude spoor vanuit Groesbeek naar Kranenburg en van Kranenburg naar Kleve een fietsdraisine. Men kan fietsen over het oude spoor met 4 tot maximaal 14 personen, echter niet het hele traject van ruim 15 km in één keer.

Bus   

Met de bus is Kranenburg bereikbaar met NIAG-lijn SB58, die Emmerik en Nijmegen via Kleef verbindt, NIAG-lijn 55 tussen Groesbeek en Kleef en met Breng-lijn 57 Nijmegen-Kranenburg.

Vliegverkeer   

Het dichtstbijzijnde vliegveld is Airport Weeze.

Museum en informatiecentrum natuurbescherming   

• Museum Katharinenhof; kunst vanaf 1800 en hedendaagse kunst.
• NABU-Naturschutzstation; informatiecentrum natuurbescherming gevestigd in het voormalig station, met onder andere informatie over de wilde ganzen die in de omgeving van Kranenburg in groten getale overwinteren.

Verenigingen   

• Badmintonvereniging: Badminton-Club 1983 Kranenburg e.V.
• Hengelsportvereniging: Angelsportverein Kranenburg
• Jachthoornblazersgroep: Jagdhornbläsergruppe Kranenburg
• Jachtvereniging: Hegering Kranenburg
• Jongerenorganisatie: Christlichen Jugend Kranenburg / CJK-Ferienlager
• Jongerenorganisatie: Kath. Jugend Kranenburg
• Koor: Grenzland-Frauenchor 1982 Kranenburg
• Koor: Kath. Kirchenchor Kranenburg
• Muziekvereniging: Musikverein Kranenburg
• Paardenvereniging (thematiek: ridders): Kranenburger Turmreiter
• Postduifvereniging: Brieftaubenverein "Kehre Wieder 04904" Kranenburg
• Schaakvereniging: Schachverein "Springer" Kranenburg
• Schutterij: Schützenverein Kranenburg Scheffenthum 1923/1928
• Schutterijverbond: Grenzland-Komitee
• Tafeltennisvereniging: Tischtennis-Club Kranenburg 1968 e.V.
• Tennisvereniging: Kranenburger Tennisclub "Rot-Gelb" e.V.
• Vechtsportvereniging: Kakunen Musho Karate-do-jo Kranenburg e.V.
• Voetbalvereniging: Sportverein TuS 07 e.V. Kranenburg

Aangrenzende gemeenten   

Aangrenzende gemeenten
Ubbergen (NL)		Millingen aan de Rijn (NL)
Berg en Dal (NL)		Kleef
Gennep (NL)		Goch

Stedenbanden   

Kranenburg heeft een stedenband met:

•  Berg en Dal (Nederland) (voorheen met Groesbeek en Ubbergen)
•  Körmend (Hongarije), sinds 1999

Enkele afbeeldingen   

• 

  Markt

 
• 

  Station Kranenburg

 
• 

  Grensovergang Ketelstraat, bij Groesbeek

Zyfflich Plaats in Duitsland
Situering
Deelstaat	Noordrijn-Westfalen
Landkreis	Kleef
Gemeente	Kranenburg
Coördinaten	51° 49′ NB, 5° 58′ OL
Algemeen
Oppervlakte	9,27 km²
Inwoners  (2016)	511
Hoogte	13 m
Overig
Postcode	47559
Netnummer	02826
Foto
De St. Martinskirche in Zyfflich

Zyfflich is een dorpje in de Duitse gemeente Kranenburg, net oostelijk van de grens met Nederland bij Nijmegen. De plaats heeft 511 inwoners (1 januari 2016). In oude Nederlandse bronnen wordt de plaats ook wel Zijflik of Zifflik genoemd. 

Beschrijving   

Zyfflich en het iets zuidelijk gelegen Wyler zijn de meest westelijk gelegen plaatsen in Duitsland langs de grens tussen Gelderland en de Duitse deelstaat Noordrijn-Westfalen. Zyfflich ligt in de Duffelt, direct ten oosten van de Duivelsberg, het Wijlerbergmeer, het Wylermeer en iets ten zuiden van de Gelderse plaats Leuth. Het dorpje ligt aan de Jacobsweg (pelgrimsroute) van Millingen aan de Rijn naar Maastricht.

Geschiedenis   

Archeologische opgravingen duiden er op dat er al in Romeinse tijd bewoning ter plaatse van Zyfflich was. Tussen 1002 en 1021 vestigden graaf Balderik en zijn vrouw Adela in Zyfflich een stift, gewijd aan Sint-Maarten. Voor dit stift werd een kerk in Zyfflich gebouwd die nog steeds bestaat. Het kerkje bevat, ondanks de vele verbouwingen door de eeuwen heen, nog veel oorspronkelijke elementen en wordt gezien als een belangrijk voorbeeld van Ottonische architectuur in het Rijnland. Ook de burcht Mergelp op de Duivelsberg behoorde vermoedelijk tot het stift. In 1436 werd het sticht verplaatst naar Kranenburg.

In de 16e eeuw werd Haus Germenseel, zetel van de adellijke familie Wachtendonck, bij Zyfflich gebouwd. Het hoofdgebouw van dit slot was omgeven door een gracht. Het had vier vleugels en een ronde toren op elk van de vier hoeken. Al in de tweede helft van de 17e eeuw zette het verval in. Op afbeeldingen van het slot door Cornelis Pronk in 1731 zijn nog drie vleugels en twee torens te zien. Na een brand in het slot in de jaren 1820 werd het slot afgebroken.

In 1853-1855 werd een dijk (Querdamm) aangelegd om Zyfflich te beschermen tegen overstroming van de ten noorden van het dorpje gelegen Waal. Tijdens Operatie Market Garden landden Amerikaanse parachutisten op 17 september 1944 bij Zyfflich. Het dorpje werd zwaar beschadigd toen het tijdens Operatie Veritable op 9 februari 1945 door Canadese troepen werd ingenomen.

Na de oorlog, in 1949, werd een klein, onbewoond gedeelte van Zyfflich, ten westen van de dijk, geannexeerd door Nederland.

Wetenswaardigheden   

• Zyfflich staat helemaal achter in het Duitse postcodeboek.
• Zyfflich is het laagste punt van Noordrijn-Westfalen
• Van 1794 tot 1810 was Zyfflich de noordelijkst gelegen plaats van Frankrijk

Verenigingen   

• Jongerenorganisatie: Kath. Jugend Zyfflich
  
• Muziekvereniging: Musikverein Zyfflich
• Schutterij: Schützengilde Zyfflich
  
• Voetbalvereniging: Sportverein "Sportfreunde" 1930 e.V. Wyler-Zyfflich
  

Wyler Plaats in Duitsland
Situering
Deelstaat	Noordrijn-Westfalen
Landkreis	Kleef
Gemeente	Kranenburg
Coördinaten	51° 49′ NB, 5° 58′ OL
Algemeen
Inwoners (2016)	510
Hoogte	25 m
Overig
Postcode	47559
Netnummer	02826

Wyler (in het Nederlands ook Wijler) is een dorpje in de Duitse gemeente Kranenburg, net over de Duits-Nederlandse grens bij Nijmegen. Het plaatsje heeft 510 inwoners (1 januari 2016).

Beschrijving   

Wyler ligt in de Duffelt, ten zuidoosten van de Duivelsberg (in het Duits Wylerberg genoemd) en het Wijlermeer. Het dorp ligt aan de weg Bundesstraße 9 die ten noorden van Wyler overgaat in de Nederlandse N325 richting Ubbergen en Nijmegen. Wyler ligt aan het Streekpad Nijmegen, de Jacobsweg (pelgrimsroute) van Millingen aan de Rijn naar Maastricht. Met het openbaar vervoer is het dorp bereikbaar met de buslijnen 57 en 58 tussen Nijmegen en Kranenburg. Aan de Nederlandse zijde van de grens ligt de buurtschap Lagewald.

Geschiedenis   

De oudste vermelding van Wyler stamt uit 1223 maar de geschiedenis van het dorp gaat terug tot de Romeinse tijd. Tijdens Operatie Market Garden landden Amerikaanse parachutisten op 17 september 1944 bij Wyler. De Amerikaanse troepen streden voor het bezit en behoud van de strategisch gelegen Duivelsberg, ten noordwesten van Wyler. Het dorpje raakte zwaar beschadigd toen het op 8 februari 1945, tijdens Operatie Veritable, door Canadese troepen werd ingenomen. Hierbij verloren 17 Canadese soldaten het leven. De kerktoren van de oude kerk ging verloren maar werd na de oorlog weer hersteld.

Wyler werd in 1945 een zelfstandige gemeente maar ging op 1 juli 1969 op in de gemeente Kranenburg. In 1949 werd de Duivelsberg, die deel was van de gemeente Wyler, geannexeerd door Nederland. De Duivelsberg werd niet teruggegeven door Nederland in 1963.

Verenigingen   

• Koor: Kath. Kirchenchor Wyler
  
• Schutterij: St. Johannes-Schützenbruderschaft Wyler-Lagewald
  
• Voetbalvereniging: Sportverein "Sportfreunde" 1930 e.V. Wyler-Zyfflich
  

Afbeeldingen   

• 

  Nieuwe en oude kerk van Wyler

 
• 

  Het oude douanegebouw in Wyler